Allhorses gaat in gesprek met Sporthorse Medical Diagnostic Center, internationaal toonaangevende kliniek van Nederlandse bodem op het gebied van paardenzorg.

Allhorses zet zich in om jouw aan- en verkoop een succes te maken. Dit kan door verkoopadvertenties te plaatsen en bekijken, onze handige templates te gebruiken, foto en videomateriaal van een paard dat je op het oog hebt te laten beoordelen of ons te vragen jou bij te staan tijdens bezichtigingen. Maar er is meer dat je kunt doen om ervoor te zorgen dat je de juiste keuze maakt. We gingen in gesprek met SMDC, internationaal toonaangevende kliniek van Nederlandse bodem op het gebied van specialistische paardenzorg en vroegen hen het hemd van het lijf over alle aspecten waar je bij aankoop van een paard op moet letten.

Wat doet SMDC?
Sporthorse Medical Diagnostic Centre is een kwaliteitscentrum voor (sport-)paarden waar alle orthopedisch diagnostische onderzoeks- en behandelmogelijkheden, gecombineerd worden met ervaring, specifieke kennis en persoonlijke begeleiding.

Onze veterinaire specialisten op het gebied van orthopedie, wervelkolomproblematiek, diagnostische beeldvorming, sportpaardengeneeskunde, revalidatie, keuringen, tandheelkunde, anesthesie en pijnbestrijding werken in ons multidisciplinaire team samen met erkende fysiotherapeuten en gecertificeerde hoefsmeden om uw paard van de beste zorg te voorzien, zowel preventief als curatief.

Hierbij maken wij gebruik van state-of-the-art beeldvormingsapparatuur. Naast digitale bewegingsanalyse-, röntgen- en echoapparatuur behoren scintigrafisch, CT en MRI onderzoek tot de mogelijkheden om tot een sluitende diagnose te komen. Voor ieder paard wordt een individueel op maat gemaakt behandel- en revalidatieplan opgesteld.

Welke tips kunnen jullie geven aan mensen die een paard willen kopen om ervoor te zorgen dat ze een gezond en geschikt paard kiezen?
Zorg dat je wordt bijgestaan door iemand met kennis van zaken. Rijdt het paard meerdere keren en laat het bij twijfel ook rijden door de deskundige. Vraag of men het paard niet klaarzet, maar haal het zelf uit stal, poets en zadel het op, om een idee van het gedrag in de omgang te krijgen. Test het paard voor het doel waar je het voor koopt. Wil je ermee buiten gaan rijden na aankoop? Maak dan een buitenrit. Wees kritisch in je bevindingen, hoe mooi het dier ook is en hoe graag je het ook wilt. Laat het door een kundige dierenarts keuren, zowel klinisch als röntgenologisch. Leg gemaakte afspraken goed vast in een contract met de verkopende partij. Dit contract is tevens je eigendomsbewijs na aankoop.

Wat zijn de belangrijkste gezondheids- en welzijnsaspecten waarop gelet moet worden bij het kopen van een paard?
Vaak vertelt de omgeving waarin het paard gehouden wordt al veel over het welzijn van het paard. Zijn de stallen ruim, licht en goed geventileerd? Heeft het paard de mogelijkheid tot vrije beweging? Tot contact met soortgenoten? Qua gezondheid dient het attent en alert te zijn. Let op de algehele conditie, de glans van de vacht en de staat van de hoeven/het beslag. Op stand kun je verder kijken naar spierontwikkeling, stand van de benen en eventuele zwellingen of andere afwijkingen. Onder het zadel zijn souplesse en regelmatig van belang waarbij het paard bij voorkeur symmetrisch is in aanleuning en gemakkelijk kan galopperen.

Zijn er bepaalde signalen of symptomen die kunnen duiden op mogelijke gezondheidsproblemen bij een paard dat te koop wordt aangeboden?
Een in zichzelf gekeerd paard, een paard dat defensief reageert of chagrijnig is zou pijn kunnen hebben. Is in een deel van de wervelkolom de bespiering niet ontwikkeld? Dan kan er sprake zijn van beperking of pijnlijkheid in deze regio, waardoor het paard dit deel niet aanspreekt. Warmte, overvulling of zwelling ter hoogte van de benen kan wijzen op gewrichts- of peesproblematiek. Ditzelfde geldt voor onregelmatigheid in beweging. Hoesten, onvoldoende vaarwaarts willen gaan of headshaking kan wijzen op internistische problematiek. Soms zijn symptomen echter veel subtieler. Denk aan een hupje bij het aandraven of overkruist gaan in galop. Een goede keuring door een ervaren paardendierenarts kan helpen deze symptomen goed in kaart te brengen en te bepalen of zij een risico vormen voor het functioneren van het paard.

Waar moet ik op moet letten bij het kopen van een paard om te garanderen dat het dier goed gekeurd wordt?Wanneer je een paard wilt laten keuren is het van belang een dierenarts te zoeken die uitgebreide ervaring heeft in het orthopedische onderzoek van paarden. Dit is immers het referentiekader op basis waarvan een risicoinschatting gemaakt wordt. Daarnaast is het afhankelijk van welke röntgenopnamen gewenst zijn, de overweging om te kiezen voor een kliniek waar de apparatuur technisch in staat is goede opnamen te maken van de bovenlijn. Bij SMDC hebben we prachtige faciliteiten om de klinische keuring uit te voeren, state-of-the-art apparatuur om kwalitatief de beste röntgenopnamen te maken alsmede echografische, UTC, MRI, CT en scintigrafische mogelijkheden, orthopedisch specialisten om de keuring uit te voeren met een ruime ervaring op dit gebied (inclusief een Erkend Keuringsdierenarts Paard) en beschikken we over een Specialist Radiologie voor de beoordeling van de beelden.

Welke rol kunnen jullie als kliniek spelen bij het beoordelen van de gezondheid en conditie van een paard voordat het wordt aangekocht?
Een paard is een levend dier en het kan altijd iets overkomen. Door middel van een keuring wordt echter een inventarisatie gemaakt van de stand van zaken en op basis van de bevindingen een risico inschatting gemaakt naar de toekomst. Deze informatie kan een potientiële koper gebruiken in zijn overweging om een paard aan te schaffen en om na aankoop het paard zo optimaal mogelijk te kunnen managen.

Wat voor aankoopkeuring raden jullie aan en in welke situatie?
De uitgebreidheid van de keuring zal afhangen van de waarde van het paard, in welke mate de kopende partij risico’s wil uitsluiten en de kosten die deze bereid is te maken voor de keuring. Bij iedere keuring is het klinisch onderzoek de basis. De standaard keuring in Nederland bestaat daarnaast uit 22-24 opnamen van de benen. Inmiddels worden van de meeste paarden tevens wervelkolom opnamen gemaakt. Voor sportpaarden en bij export naar het buitenland adviseren we een uitgebreidere keuring te laten uitvoeren met meer opnamen. Een keuring kan eventueel aangevuld met echografisch onderzoek en laryngoscopie indien er tijdens het klinisch onderzoek aanleiding toe is of op verzoek van de opdrachtgever.

Waar zien jullie in klinische keuringen de meeste problemen en misvattingen?
Een klinische keuring is een proces waarbij een paard van neus tot staart volgens een vast protocol onderzocht en beoordeeld wordt. Hierbij is het van belang dit in een zo optimaal mogelijke omgeving te doen om kleine bevindingen niet te missen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een goede ondergrond of een volte met omheining om aanleuning te geven. Een klinische keuring leidt niet tot goed of afkeuring van een paard, maar tot een inventarisatie van bevindingen met een risico inschatting en een advies ten aanzien van management. Goede communicatie met de potentiële koper is de basis waarop deze kan besluiten of hij een eventueel risico acceptabel vindt of niet.

Waar zien jullie bij röntgenologische keuringen de meeste problemen en misvattingen?
Idealiter vindt de röntgenologische keuring aansluitend aan het klinisch onderzoek plaats. In dat geval kan de keurend dierenarts de bevindingen op de röntgenopnamen namelijk relateren aan het klinische beeld. Dit geeft aanvullende informatie en daardoor een meer gefundeerde beoordeling. Soms is dit echter niet mogelijk of wordt een eerder gemaakte set röntgenopnamen ter beoording aangeboden om te bepalen of herkeuring zin heeft. In dat geval stelt onze radioloog een rapport op waarin de bevindingen worden gerelateerd aan beschikbare literatuur en onze uitgebreide ervaring. In enkele gevallen kan ze hierbij aanvullend klinisch onderzoek adviseren.

Om de beelden door onze radioloog te kunnen laten beoordelen is het noodzakelijk dat deze van voldoende kwaliteit zijn. Houdt er rekening mee dat op locatie de mobiele techniek meestal onvoldoende in staat is het onderste gedeelte van de hals en een groot gedeelte van de rug in beeld te brengen.

Bestaat het perfect gezonde paard en is dat wat je moet (willen) kopen?
Net als ieder mens is geen enkel paard perfect. Gelukkig kunnen veel paarden comfortabel functioneren. De kunst is om als keurend dierenarts de bevindingen te inventariseren en vervolgens te relateren aan het klinische beeld. In combinatie met informatie uit wetenschappelijk onderzoeken kan vervolgens een inschatting gemaakt worden of, en in welke mate een bevinding gepaard gaat met een verhoogd risico. Daarnaast kan deze informatie gebruikt worden om een paard in de toekomst zo goed mogelijk te managen zodat het optimaal en comfortabel kan presteren

Welke veelvoorkomende misstanden krijgen jullie bij de kliniek mee te maken bij reeds gekochte paarden?
Afwijkingen welke nog wel eens over het hoofd worden gezien zijn bijvoorbeeld gelegen in het onderste gedeelte van de hals of in de rug, wanneer sterk onderbelichte opnamen worden gemaakt. Daarnaast moet in gedachten worden gehouden dat het PROK certificaat alleen de beoordeling van OCD, straalbenen en spat meeneemt. Andere afwijkingen werden tot op heden niet op het certificaat benoemd, maar kunnen wel gevolgen hebben voor het paard en diens sportcarrière.

In ieder land bestaat een keuringsset röntgenopnamen uit verschillende opname richtingen en een ander totaal aantal opnamen. Het kan dus zijn dat een paard in Duitsland geen verhoogd risico krijgt op basis van een kleinere set opnamen, maar in Nederland op de aanvullende opnamen (bijvoorbeeld van de sesambeenderen) afwijkingen zichtbaar kunnen zijn. Ditzelfde geldt voor een paard dat men wil exporteren naar Amerika. Daar is de keuring vaak veel uitgebreider dan in Nederland.

Buiten de botten kunnen afwijkingen zich ook in de weke delen bevinden. Een secuur klinisch onderzoek kan aanleiding zijn om een regio aanvullend echografisch in beeld te brengen om bijvoorbeeld een peesletsel uit te sluiten. Dit onderzoek is een dynamisch onderzoek en vereist goede anatomische kennis om correct uit te voeren. Second opinion van echobeelden valt om die reden vaak tegen.